Ανακοίνωση του ΔΣΑ σχετικά με τις πρόσφατες καταγγελίες για παράνομες πρακτικές αστυνομικών οργάνων

Ο ΔΣΑ, επ' αφορμή του οπτικοακουστικού υλικού που έχει δημοσιευτεί στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και το διαδίκτυο, καθώς και των σχετικών καταγγελιών, αναγκάζεται να υπενθυμίσει τα κάτωθι, ως θέσεις αρχής, ισχύοντα πάντοτε, σε οποιαδήποτε περίοδο και επί οποιασδήποτε κυβέρνησης:

Όπως προβλέπεται στο άρθρο 120 του ΠΔ 141/91

«1. Οι αστυνομικοί κατά τη σύλληψη πρέπει να ενεργούν με σύνεση και σταθερότητα, να τηρούν άψογη συμπεριφορά και να αποφεύγουν κάθε ενέργεια που μπορεί να βλάψει την τιμή και την υπόληψη του συλληφθέντος και γενικά να προσβάλει την αξιοπρέπειά του.

2. Οφείλουν να συμπεριφέρονται στον συλληφθέντα με προσήνεια, να μη μεταχειρίζονται εναντίον του, χωρίς ανάγκη, βία και να τον δεσμεύουν μόνο όταν αντιδρά βίαια ή είναι ύποπτος φυγής».

Η εκγύμνωση και η κακοποίηση προσαχθέντων ή συλληφθέντων ατόμων από αστυνομικά όργανα και κάθε σχετική πρακτική εξευτελισμού της ανθρώπινης προσωπικότητας δεν μπορεί να γίνει δεκτή στο πλαίσιο του κράτους δικαίου, είναι παράνομη ανεξαρτήτως του αδικήματος που φέρεται να έχει διαπράξει ο συλληφθείς και προσβάλλει βάναυσα τα θεμελιώδη δικαιώματα του ανθρώπου όπως αυτά κατοχυρώνονται από το Σύνταγμα και την Ευρωπαϊκή Συνθήκη για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.

Χωρίς βεβαίως να προκαταλαμβάνουμε τη βασιμότητα ή μη συγκεκριμένων καταγγελιών σε σχέση με τέτοια περιστατικά, εκφράζουμε τον ιδιαίτερο προβληματισμό μας ιδιαίτερα γι αυτές που έχουν γίνει από πλευράς δημοσιογράφων και συνηγόρων σχετικά με την παραβίαση από πλευράς της αστυνομίας σειράς θεμελιωδών δικονομικών δικαιωμάτων των προσαχθέντων προσώπων, συμπεριλαμβανομένου του θεμελιωδέστερου όλων, ήτοι του δικαιώματος πρόσβασης σε δικηγόρο, όπως και των κείμενων διατάξεων ως προς τη διάρκεια της κράτησης. Ιδίως δε οφείλουμε να σημειώσουμε την ανησυχία μας για τα φαινόμενα ρίψης χημικών και χειροβομβίδων κρότου-λάμψης στο χώρο των Δικαστηρίων της Ευελπίδων.

Ο ΔΣΑ έχει δημόσια λάβει θέση υπέρ της νομιμότητας και του δικαιώματος ασφάλειας των πολιτών, χωρίς κανενός είδους άβατα και αστερίσκουςαλλά και χωρίς ποτέ να παρεμποδίζεται βεβαίως η ελευθερία της έκφρασης και η ανταλλαγή των ιδεών. Ακριβώς όμως γι’ αυτό, χάριν της νομιμότητας, η οποία πρέπει να χαρακτηρίζει κατά πρώτο λόγο τα κρατικά όργανα, θεωρούμε αυτονόητη την με βάση τα προβλεπόμενα στο νόμο εκκίνηση και άμεση ολοκλήρωση διαδικασιών έρευνας και πειθαρχικού ελέγχου για όλες τις καταγγελίες που αφορούν σε ενέργειες υπέρμετρης ή δυσανάλογης άσκησης βίας, που θέτει σε διακινδύνευση τα θεμελιώδη έννομα αγαθά της υγείας, της σωματικής ακεραιότητας και της αξιοπρέπειας.

Παρόλο δε που το σχετικό νομικό πλαίσιο επιδέχεται αρκετές βελτιώσεις, ιδίως σε ό,τι αφορά το ζήτημα των προσαγωγών, οι οποίες παραμένουν ουσιαστικά ανεξέλεγκτες από την έννομη τάξη, οι κείμενες διατάξεις που προβλέπουν εχέγγυα λογοδοσίας των αστυνομικών οργάνων και ελέγχου των καταγγελιών πολιτών για έκνομες πράξεις αστυνομικών πρέπει να εφαρμόζονται χωρίς εκπτώσεις και συμψηφισμούς, προς την κατεύθυνση δε αυτήν θα συνεχίσουμε πάντα να είμαστε παρόντες, αξιώνοντας την τήρηση της νομιμότητας σε κάθε περίπτωση.